Кунько Рыма
Нарадзілася ў мястэчку Ліпень. Маці, Вера Маркаўна настаўніца. Браты –
Марк і Уладзімір - з пачатку вайны былі сувязнымі, а з вясны 1942 г. -
партызанамі атрада №210. Старэйшы брат Уладзімір – разведчык і падрыўнік.
Кіраваў аперацыямі па мініраванню. На яго рахунку некалькі падарваных варожых
эшалонаў. У снежні 1942 года загінуў пры выкананні задання. Пахаваны на могілках
ва ўрочышчы Расоха-2.
Маці аб Рыме Кунько: “Вдумчивая, сдержанная, она с детства отличалась
глубиною чувств и огромной силой воли».
Учителя считали Римму гордостью школы. Ученики во всём старались
равняться на неё. Она очень много читала. В школьной библиотеке не было ни одной
книги, с которой бы она не познакомилась. Она всегда имела план, что должна
прочесть в ближайшее время и всегда этот план
выполняла.(с.105)
У час вайны з Финляндыяй Уладзімір з інстытута, а Марк з 9 класа пайшлі
дабраахвотнікамі на фронт. Рыма таксама тайна збегла ў Оршу, дзе фарміраваўся
атрад дабраахвотнікаў.
У партызанскім атрадзе "Караля" Рыму спачатку прызначылі ў гаспадарчы
ўзвод. Там ужо былі дочкі Баразны, Ніна і Паліна. Пасля смерці брата Уладзіміра
Рыма навучылася падрыўной справе і тайна пайшла на чыгунку. Камандзіру атрада
яна аставіла запіску: “Я пошла на
железку. В лагерь не вернусь, пока не взорву эшелон. Обо мне не беспокойтесь”.
Вярнулася яна ў лагер на чацвёртыя суткі, падарваўшы цягнік. Для праверкі
партызаны выслалі разведку. На перагоне Татарка – Асіповічы ляжаў падарваны
эшалон. Аднак за парушэнне дысцыпліны яе выклікалі на камсамольскі
сход. Потым Рыма стварыла групу
дзяўчат-падрыўніц і з імі падарвала яшчэ эшалон. У трэці раз яна з таварышам каля насыпу
чыгункі трапіла на міну. Рыму параніла ў чэлюсць, а таварыша - ў нагу. 8
кіламетраў Рыма цягнула таварыша на сабе.
28 чэрвеня 1944 г., у дзень, калі былі вызвалены Асіповічы, партызаны
атрадаў № 211 і 214 сутыкнуліся з адступаючымі фашыстамі. На паўночным усходзе
ад Асіповічаў, паміж Брыцалавічамі і Малой Гарожай, група партызанз 7 чалавек,
сярод якіх была і Рыма Кунько, сутыкнулася з немцамі. Партызаны залеглі і
адкрылі агонь. У гэтым баі Рыма загінула. Яна пахавана на брацкіх могілках у
Асіповічах. Адна з вуліц горада названа яе
іменем.